Groot elektrisch materieel Het kan wél!

Je moet er niet aan beginnen, het bestaat nog niet, het is nog te vroeg, niemand is er klaar voor. Zulke gedachten hadden we bij GMB en bij Van der Spek ook wel en toch komt ie er nu: onze eerste grote 28 tons rupsgraafmachine.

Van der Spek uit Vianen levert al sinds 1932 groot materieel aan vrijwel alle aannemers in de bouw. ‘GMB is al sinds jaar en dag klant en ze zijn ook het eerste bedrijf dat ons heeft benaderd voor elektrisch materieel’, vertelt verkoopleider Nico Jacques van Van der Spek. ‘Er zijn al wel enkele elektrische kranen in Nederland en wij leverden zelf al een kleine elektrische kraan aan GMB, maar groot elektrisch materieel is echt nieuw. Het principe van emissievrij leeft sowieso nog maar heel weinig in de bouw. Je ziet het een beetje in Scandinavië en Zwitserland, maar als GMB niet bij ons had aangeklopt waren we hier zeker nog niet zover. GMB is hierin echt aanjager en wij pakken die uitdaging aan.’

Fossielvrije ambitie

Het was vorig jaar rond de zomer dat we Van der Spek benaderden’, vertelt Gerard van der Veer als hoofd materiaalbeheer bij GMB. ‘Tijdens een duurzaamheids-themadag van Bouwend Nederland zag ik een pitch van UMS uit Oss. UMS is een bedrijf dat zich specialiseert in het elektrificeren van machines. Dat past perfect bij onze ambitie Circulair 2030, om over negen jaar in 2030 volledig fossielvrij te werken. Van onze negen rupsgraafmachines vervangen we er dit jaar één, dus die moet alvast elektrisch worden. Vandaar het gesprek met onze leverancier van materieel.’

Nico moet lachen als hij eraan terugdenkt. ‘We vonden het een mooi en dapper plan en wilden wel meedoen, maar alleen als Hyundai ook aan boord was. Gelukkig is dat het geval, want een dieselkraan ombouwen naar elektrisch is nogal wat. Waar de dieselmotor zat komen nu twee accubakken van 1250 kilo per stuk, waar de brandstoftank zat komen de elektromotor en een hydrauliekpomp. Verder moet er nieuwe software komen. De software verwacht nu van sensoren informatie over volumes van de dieseltank en het oliepeil, maar dat is dus overbodig.’

Hoe bijzonder het is wat er nu gebeurt blijkt ook uit het feit dat Hyundai 3D-tekeningen deelt met UMS. ‘Normaal zijn deze strikt geheim’, zegt Nico, maar Hyundai ziet ook dat de wereld in transitie zit. Zelf zetten ze de stap naar elektrificatie nog niet want er is nog te weinig vraag, maar we hebben wekelijks contact met het hoofdkantoor in Korea zodat ze kunnen meekijken.’

Finetunen

En dan, in het hele proces om tot goed elektrisch materieel te komen misschien wel de belangrijkste schakel: de machinist. In mei mocht Gerrit Jan van de Pol alvast een uurtje proefdraaien. ‘Dat was heel nuttig’, zegt hij. ‘Technisch gezien werkte alles, maar door de trilling in de handel voelde ik dat er toch nog ergens een onbalans zat. Dat betekent dat nog niet alles goed is afgesteld. De komende tijd zijn we dus als team met Van der Spek en UMS de kraan nog druk aan het finetunen. Waarschijnlijk kan ik er vanaf oktober echt mee draaien. Ik vind het een eer en ben er trots op dat we dit doen. Ik heb kleinkinderen en hun gun ik in de toekomst ook frisse lucht.’